Verhalen

Het archief bestond uit mappen en ordners met diverse gegevens waaronder ingeplakte recensies en foto’s, lectuur over Hans Claesen, diploma’s, boeken, situatie kalktekeningen van opdrachten en kleine sculpturen

Het archief werd geordend in het najaar van 2003 door A. Toelen. Aangezien het Regionaal Archief Tilburg betere bewaarcondities kon bieden dan SKKN werd het archief van Hans Claesen in 2009 overgebracht naar Tilburg.

De 19 beeldhouwwerken zijn overgedragen aan het Stadsmuseum

1999: Schenking N-B Museum

Schenking van 18 sculpturen door José, Reneé en Inge Claesen aan het Noordbrabants Museum te ’s Hertogenbosch.

1995: De Ontmoeting

De Ontmoeting, muschelkalksteen. In opdracht van De Schakel te Volkel, ter gelegenheid van het 25-jarig jubileum. Laatste opdracht uitgevoerd in samenwerking met dochter Inge.

1980: Benedictus

Benedictus, Franse kalksteen

Gemaakt ter gelegenheid van de prijsvraag Benedictus Pater Europae 480-1980.

Benedictus werd rond 480 geboren in Nursia en overleed in 547 nabij Montecassino. Hij studeerde letteren in Rome en leidde vervolgens drie jaar het leven van een kluizenaar. Vervolgens kwam hij aan het hoofd te staan van een klooster maar na een vergiftigingspoging keerde hij terug als woestijnmonnik. Het verhaal gaat dat een vergiftigd stuk brood door een vijandig priester aan Benedictus wordt aangeboden. Dit wordt op tijd ontdekt en Benedictus laat het brood door een raaf wegbrengen naar een plaats waar niemand zal komen, opdat het geen schade kan doen.

De door hem voor de orde der benedictijnen opgestelde regel van 8 uren slapen, 8 uren bidden en 8 uren werken ( ora et labora) werd een voorbeeld voor kloosters in heel Europa.

Dit beeld en een bronzen studie zijn aangekocht door het museum voor Religieuze Kunst te Uden.

1979: Willibrordus

Willibrordus, brons. Huisorde Katholieke Leergangen.

1978: Eerste Steen, Duizel

Eerste Steen, cristalino. Huize Donksbergen, Duizel in opdracht van architectenbureau Cees Dam, Amsterdam.

1977: Speelplastiek

Speelplastiek, hout. Openbare basisschool de Vuurvogel, Korte Schijfstraat, Tilburg. Uitgevoerd in opdracht van de Gemeente Tilburg. Dit gebouw is in 2010 gesloopt en vervangen door woningbouw.

1977: Steenhouwer, Tilburg

Steenhouwer, hardsteen. Reliëf toentertijd geplaats aan de oprit van steenhouwerij Gebroeders De Kok, Ringbaan-Noord 13.

1973: Beweging, Rijen

In opdracht van de gemeente Rijen geplaatst bij de toenmalige ingang van de Margriethal en zwembad Tropical. In 2026 zal het beeld worden herplaatst bij de nieuwbouw van het woongebouw Heikant Staete te Rijen.

1971: Balustrade Stadhuis

Aubade balustrade, cristalino. Aangebracht aan het voormalige Stadhuis te Tilburg.

Oorspronkelijk ontworpen als manifestatiebalkon vanwaar men via een schuifpui het publiek kon toespreken. De opdracht werd destijds gefinancierd uit de percentageregeling van de gemeente Tilburg bij de bouw van het stadhuis in 1971. In 2024 werd het beeld herplaatst in de foyer van het nieuwe stadhuis

1970: Tilburg Trofee

De Tilburg Trofee werd in 1970 door het gemeentebestuur ingesteld voor sportkampioenen ter vervanging van de traditionele bekers bij huldigingen van winnende teams en sportlieden. Tevens werd de trofee als ereblijk toegekend aan instellingen en bedrijven die zich op bijzondere wijze verdienstelijk hebben gemaakt voor de stad (bij het 100-jarig bestaan) .

Het ontwerp van de plastiek, in de vorm van drie torens, is een driedimensionale weergave van het Tilburgse gemeentewapen.

De trofee is meerdere keren bijgegoten en is al 37 keer is uitgereikt.

1969: Phoenix, Mariaziekenhuis

Phoenix, brons. Mariaziekenhuis, Tilburg

Een geschenk van de architecten en aannemers aan het toenmalige Mariaziekenhuis te Tilburg. Inmiddels herplaatst in een van de binnentuinen van het TweeSteden ziekenhuis.

De goddelijke vogel phoenix, uit zijn eigen as herrezen, staat symbool voor onsterfelijkheid en wedergeboorte.

1968: Reliëf, HTS Tilburg

Betonnen reliëf bevestigd aan de westgevel van de sportzaal van de HTS te Tilburg ( zijde Academielaan). Vernietigd tijdens de nieuwbouw van de Avanshogeschool

1968: Wachter, HTS Tilburg

Wachter, dolomiet. De sculptuur is ontworpen voor het toenmalige gebouw van de H.T.S. aan de Academielaan te Tilburg nu de Avans Hogeschool. Deze heeft het beeld meermaals herplaatst en sinds 2021 staat het bij de flexwoningen aan de professor Cobbenhagenlaan.

1968: Muurplastiek, Montfortschool

Dit betonnen beeld maakt onderdeel uit van een serie identieke opdrachten uitgegeven door de Gemeente Tilburg bij de ingang van r.k. basisscholen Montfort, (Hans Claesen), ‘de Lochtenbergh’ en ‘ Stelaertshoeve’ , (Jacques Kreijkamp) en de ‘Ter Linde ‘, ( Jan Dijker).

Alle basisscholen werden eind jaren ’60 gebouwd in de wijk Stokhasselt. Na de afbraak van de Montfortschool is het beeld herplaatst naar het speelpleintje bij de Montfortkerk aan de Corellistraat..

1966: De barmhartige Samaritaan

1966: De barmhartige Samaritaan, beton. In opdracht van de Boerenleenbank. Bevestigd aan het gebouw van het Wit-Gele Kruis te Hilvarenbeek.

Uitgebeeld is de parabel door Jezus verteld aan wets-geleerden die hem op de proef wilde stellen. Het verhaal staat vermeld in het evangelie van Lucas ( 10:30-37)

Nadat een eenzame reiziger werd overvallen en zwaargewond werd achtergelaten door de rovers, passeerden een priester en een leviet die met een boog om hem heen liepen.

Een Samaritaan die op reis was, zag het slachtoffer liggen. Hij verzorgde de man en verbond zijn wonden. Daarna zette hij de man op zijn rijdier en bracht hem naar een logement, betaalde de eigenaar van het logement met instructies verder voor de man te zorgen.

Rond de tijd van Jezus Christus aan het begin van de jaartelling werden de Samaritanen door de joden als tweederangsburgers en dito gelovigen geminacht en behandeld.

1966: Madonna, Lovense kerk

1966: Madonna, tufsteen.

Destijds geplaatst in de kapel van de Sint Willibrorduskerk, in de volksmond bekend als de Lovense kerk aan de Enschotsestraat te Tilburg. De kerk is in 1999 gesloopt. Alleen de toren is blijven staan. Hiernaast werden 61 appartementen gebouwd met daaronder een kleine kerkzaal van de Pertus Donderskerk.

1964: Jongeling met vis

1964: Jongeling met vis, brons. Aangeboden door de firma Zeebregts bij de realisatie van het winkelcentrum “Westermarkt” te Tilburg. Het beeld is in 1966 geplaatst in een vijver met fontein in het noordelijk deel van het winkelcentrum. Bij de nieuwbouw is de vijver verdwenen en is het beeld noodgedwongen herplaatst en voorzien van een sokkel. De gemeente Tilburg is de eigenaar.

1964: Vis

1964: Vis, hardsteen. Dit beeldhouwwerk is gemaakt in opdracht van de Gemeente Tilburg bij gelegenheid van de bouw van het zwembad aan de Friezenlaan.

Na sloop van het zwembad verhuisde de Vis, tijdelijk, omstreeks 1995 naar het gazon voor de toenmalige Stadswinkel aan de Generaal Eisenhouwerweg in Berkel-Enschot. Op de locatie van het voormalige openluchtzwembad is rond 1998 een nieuwe woonwijk onder de naam “Het Gotenpark” gebouwd. In het kader van het gemeentelijke project: “Verrijk je wijk”, is door de bewoners die het park gezamenlijk beheren, budget gevonden om de herplaatsing te bekostigen. De Vis is in de zomer van 2007 geplaatst in het verlengde van een waterbassin.

1962: Postwezen, Tilburg

1962: Reliëf Postwezen, keramiek. Opdrachtgever: Posterijen.

Dit werk is destijds aangebracht aan het hoofdpostkantoor aan de Spoorlaan te Tilburg. Het gebouw is ontworpen door het Rotterdamse Bureau Kraaijvanger en is al lang niet meer in gebruik door PostNL. In 1996 werd het gebouw verkocht aan een belegger. Het reliëf werd vernietigd.

1962: Samenwerking en Groei

1962: Samenwerking en Groei, keramiek.

Het kunstwerk staat bij de poort van de abdij Koningshoeven in de zogenaamde gastentuin. De personeelsvereniging van de bierbrouwerij heeft dit beeld als cadeau aangeboden aan br. Eligius Martens voor zijn zilveren professiefeest op 7 mei 1962. De twee handen symboliseren de samenwerking tussen de monniken en het personeel van buiten. De duif is de nieuwe schepping die uit deze samenwerking voortkomt maar ook een verwijzing naar de groei van het bedrijf.

1962: Spelende kinderen

1962: Spelende kinderen, beton. Oorspronkelijk toegepast bij de bouw van de voormalige R.K.basisscholen “Gemma Galgani” en “Albertus Magnus”. Eigenaar: Gemeente Tilburg. Na een grondige restauratie door beeldhouwer Charles Vergouwen is de beeldengroep herplaatst bij de Postelstaete aan de Postelse Hoeflaan te Tilburg

1962: Dans

1962: Dans, brons. In opdracht van de Gemeente Tilburg gemaakt voor de Schouwburg, Louis Bouwmeesterplein te Tilburg. Geplaatst en nog steeds te zien in de foyer.

1961: Dirigeerstok Hein Jordans

Dirigeerstok voor Hein Jordans, Sicomore en Zilver. Etui van Palissander gemaakt door de firma Kremers te Tilburg. In opdracht van de provincie Noord- Brabant bij het 2e lustrum van het Brabants Orkest.

1961: Mariabeeld kerk Hoefstraat

1961: Maria, Behoudenis der Kranken, Franse Kalksteen en voetstuk van hardsteen.

Het beeld is geplaatst in de St. Antonius van Paduakerk te Tilburg bij gelegenheid van het gouden parochiefeest.

De Hoefstraatkerk is sinds 2001 buiten gebruik en huisvest tegenwoordig Glasatelier Hagemeier. In één van de beeldentuinen is het Mariabeeld sindsdien herplaatst. De sokkel bleef in de voormalige Mariakapel in het gebouw hangen.

Lucaskerk, Tilburg

Gelegen aan de Lage Witsiebaan was het de derde parochiekerk in de wijk Het Zand. De overige kerkgebouwen waren de Pastoor van Arskerk en de Goede Herderkerk.

De Lucaskerk is als enige nog in gebruik als kerk. De Pastoor van Arskerk aan de Beneluxlaan is verbouwd tot wijkcentrum en bibliotheek. De Goede Herderkerk, gebouwd in 1960-1961 aan de Postelse Hoeflaan is gesloopt in 1986.

1961: De Goede Herder, brons. Dit beeld is afkomstig van de R.K.-parochiekerk De Goede Herder.

1961: Heilig Hart beeld, brons. Dit beeld is afkomstig van de Pastoor van Ars-kerk, ook wel bekend als Zand II.

1959: Kruiswegstaties, Nuland

1959: 14 kruiswegstaties, Maria Gorettikerk, Nuland , ( Kerkrade). Keramiek

In de kruiswegstatie zijn 14 scène uit de lijdensweg van Jezus en zijn stervensproces uitbeeldt.

1. Jezus wordt ter dood veroordeeld.
2. Jezus neemt het kruis op zijn schouders.
3. Jezus valt voor de eerste maal onder het kruis.
4. Jezus ontmoet zijn bedroefde moeder.
5. Simon van Cyrene helpt Jezus het kruis dragen.
6. Veronica droogt het aanschijn van Jezus af.
7. Jezus valt voor de tweede maal onder het kruis.
8. Jezus troost de wenende vrouwen.
9. Jezus valt voor de derde maal onder het kruis.
10. Jezus wordt van zijn kleren beroofd.
11. Jezus wordt aan het kruis genageld.
12. Jezus sterft aan het Kruis.
13. Jezus wordt van het kruis genomen.
14. Jezus wordt in het graf gelegd.

In 2004 werd de kerk aan de eredienst onttrokken. In 2009 werd de kerk gesloopt.

1959: Antonius Abt

1959: Antonius Abt, lava basalt, Bejaardencentrum Antoniegaarde, Den Bosch

1959: Antonius Abt, ontwerp in gips. Aangeboden aan de voorzitter van de Godshuizen te Den Bosch.

Antonius de Grote is een Historische figuur die van 251 tot 356 leefde in Egypte. Hij gaf al zijn bezittingen weg en leefde jaren als kluizenaar in de woestijn.

In dit beeldhouwwerk wordt hij afgebeeld met een varken en een staf bekroond met een T (Tau), het Sint- Antoniuskruis. Het varken, teken van vruchtbaarheid, aarde ontucht en de duivel werd het bekendste attribuut van hem. Zijn bijnaam Antonius met het varken ontstond in de middeleeuwen. De Antonieten, leden van de naar hem vernoemde verpleegorde, mochten hun varkens vrij laten rondlopen als vergoeding voor de verpleging van de zieken, voornamelijk lijders aan gangreen (Antoniusvuur). Op 17 januari ( sterfdag Antonius) werden deze varkens geslacht en het vlees verdeeld onder de armen.

1958: Het Huishouden

1958: Het huishouden, gevelreliëf, Muschelkalksteen. Geplaatst naast de hoofdingang van de vroegere R.K. Huishoudschool "Ancilla Domini" aan het Textielplein te Tilburg. Het langwerpige reliëf beeldt zorgtaken van de huisvrouw uit.

Begin 2000 heeft de school plaatsgemaakt voor een nieuwe woonwijk.

1958: Staande figuur, Etten-Leur

1958: Staande figuur, ontwerp in gips, uitgevoerd in brons.

In 1961 aangekocht door de gemeente Etten-Leur en geplaatst in het Beatrixpark . In 2007 hebben dieven het beeld boven de enkels afgezaagd en meegenomen. Alleen de sokkel met daarop twee voetjes is blijven staan.

1958: Wereldexpo Brussel

1958: Het Kind thuis. Ontwerpen in gips voor het paviljoen van het Vaticaan afdeling onderwijs, tijdens de wereldtentoonstelling te Brussel.

Het Vaticaan had tijdens Expo’ 58 voor de eerste keer een eigen paviljoen.

De zone van het Vaticaan lag tussen het Amerikaanse en Russische paviljoen. Het paviljoen was genaamd : ‘Civitas Dei’, ‘Stad van God’.

De Nederlandse bijdrage aan de Vaticaanzone was te zien in de afdeling ‘opvoeding en onderwijs’, waar zeven beelden waren opgesteld die evenzoveel stadia in de opvoeding van het kind uitbeeldden. De ruimte werd aangevuld met levensgrote foto’s.

1957: OLV van de Goede Duik

1957: Mariabeeld, Franse kalksteen. In 2018 is ‘Onze Lieve Vrouwe van de Goede Duik” een voormalige onderduikkapel uit de oorlog ontworpen door Jos Bedaux herbouwd door George Bedaux aan de Gilzerbaan 260. De kapel is in 2018 ingezegend door bisschop van ‘s-Hertogenbosch Mgr. Dr.G.J.N. de Korte

Het Mariabeeld is samen met het beeld van Sint Jozef in 1957 gemaakt in opdracht van de parochie Petrus en Paulus en heeft ook jaren in de basisschool de Borne in Tilburg gestaan. De kapel ligt op het besloten landgoed van de familie van Nunen midden in Stadsbos 013. Het is mogelijk om via een excursie de kapel te bezoeken.

1956: Bevrijdingsmonument

1956: Bevrijdingsmonument aan het Raadhuisplein te Liempde. Geplaatst nadat het oude oorlogsmonument dat door iemand anders (onbekend) was gemaakt inmiddels was afgebroken.

Na bemiddeling van Het Brabants Edel-Ambacht met o.a. als commissielid Niels Steenbergen, heeft minister Beel uiteindelijk toestemming gegeven om het beeld uit te voeren.

In het Monumentenboek 1940-1945 Sta een ogenblik stil (Wim Ramakers en Ben van Bohemen) wordt het beeld als volgt omschreven: “Zinnebeeld van het zwakke dat in Godsvertrouwen het brute overwint”. De sculptuur verbeeldt de Bijbelse vertelling van David die Goliath overwint. In het randschrift is de tekst: ‘Jaweh is het die de strijd beslist’. Tevens staan op de sokkel de namen van 8 slachtoffers uit de Liempdse bevolking.

Het was de eerste grote opdracht voor Hans Claesen. De totale kosten voor deze opdracht waren Fl. 3200,- inclusief het bronsgieten.

1956: Hieronymus in de woestijn

1956: Hiëronymus in de woestijn, hardsteen.

Hiëronymus van Bethlehem was een van de westerse kerkvaders, geboren in Dalmatië en overleden in Bethlehem ( rond 420) . Hij wordt onder andere afgebeeld met een leeuw aan zijn voeten. Volgens de legende verwijderde Hiëronymus een doorn uit de poot van een leeuw die vervolgens als mak huisdier bij hem bleef wonen.

Deze afbeelding is gebruikt op het bidprentje bij het overlijden van Hans Claesen op 14 augustus 1995.

Het beeld is in bezit van Museum Gouda, in langdurig bruikleen van het Instituut Collectie Nederland.

1956: Deuromlijsting ABN bank

1956: Deuromlijsting ABN bank, muschelkalksteen. Spoorlaan te Tilburg. Opdrachtgever : Directie ABN bank

Ontworpen als bankgebouw door het Rotterdamse architectenbureau Kraaijvanger heeft het tussen 2008 en 2013 onderdak geboden aan het Huis van de Wereld. Het gebouw is sinds 2018 een gemeentelijk monument.

1955: Brandweerkazerne, Dongen

1955: Brandweerkazerne Oude Baan te Dongen. Gevelsteen in tufsteen

1954: Kerststal, Heuvel Tilburg

1954: Kerststal Heuvel te Tilburg in opdracht van Het Kerstactiecomité

De koppen en handen van de figuren werden gemaakt van gebakken klei. Deze waren verankerd aan houten geraamtes waarover de kleding werd gedrapeerd. De kerststal van 12 x 12 x 7,5 meter was ook ontworpen door Hans Claesen uitgevoerd door de firma Remmers.

Vooral tijdens de kersttijd van 1954 is veel kritiek geleverd op de stal. In de Tilburgse Courant verschenen 13 ingezonden brieven. De stal was niet romantisch en te kunstzinnig. Men wilde de oude, kleine kerststal terug. De storm ging liggen toen Claesen geen interviews hierover meer gaf.

De kosten om de stal ieder jaar weer op te bouwen rezen door de jaren heen de pan uit. De collecte voor de armen in Tilburg kwam in gevaar. Het Kerstcomité heeft de gemeente Tilburg overgehaald de op- en afbouw van de stal op zich te nemen. Door dit nu aan onprofessionele handen uit te besteden is de stal ernstig beschadigd geraakt. Sinds 1979 is de stal opgeslagen in het gemeentedepot aan de Gasthuisring. Toen dit gebouw werd gesloopt stond Hans Claesen erop dat de beelden weer in zijn handen zouden komen en niet op de vuilnisbelt. Het Religieus Museum in Uden heeft de beelden overgenomen nadat ze allemaal pico bello waren gerestaureerd. Daar zijn ze jaren uitgeleend aan diverse instellingen waaronder ook in bruikleen aan het Museum Bevrijdende Vleugels in Best. Bij de nieuwe eigenaar van het museum in Best zijn koppen en handen eerst na een lange zoektocht teruggevonden in stukken en brokken. De beelden zijn onherstelbaar beschadigd.

Als goedmaker heeft het Religieus Museum een stenen en bronzen beeld van Benedictus aangekocht.

1954: Penning P.C. de Brouwer

1954: Penning Dr. P.C. de Brouwer, brons. In opdracht van de gemeente Hilvarenbeek ter gelegenheid van zijn 80e verjaardag. De penning is geslagen bij Koninklijke Begeer.

Dr. Petrus Cornelis de Brouwer (1874-1961), priester en leraar, werd geboren op 17 oktober 1874 te Hilvarenbeek; trad in bij de congregatie van de Fraters van Tilburg; werd priester gewijd in 1897.

Hij was de stichter en eerste rector (1900-1918) van het gymnasium, later St. Odylphuslyceum, in Tilburg. De school was lange tijd het enige katholieke jongensgymnasium van het land. Hij stond aan de wieg van het 'Brabantisme', het streven om Nederlands Brabant met haar katholieke geloof zelfbewust te maken en cultureel te verheffen. P.C. de Brouwer werd o.a. benoemd tot Geheim Kamerheer van paus Johannes XXIII.

1954: Cosmas en Damianus

1954: Cosmas en Damianus, Maulbronner zandsteen. Aangebracht aan de voorgevel van het poortgebouw van het (voormalig) Sint Elisabethziekenhuis, thans Carré te Tilburg

Cosmas en zijn tweelingbroer Damianus waren artsen die in de 3e eeuw in Klein- Azië gratis zieken verzorgden. Door hun levenswijze werden velen tot het christendom bekeerd.

De beelden zijn indertijd ter plekke gehakt uit de blokken zandsteen die bij de bouw van het ziekenhuis in 1929 al waren aangebracht. Sinds het ‘zandsteen besluit’ van 1951, dat de gevreesde steenhouwersziekte silicose moest voorkomen, mocht het materiaal niet meer worden verwerkt tijdens de bouw.

1953: Danseresje, Oostburg

1953: Danseresje, beton. Na een beeldententoonstelling in Oostburg werd het beeld aangekocht door de toenmalige gemeente. In 1995 werd het beeld vervangen door een bronzen replica, gemaakt door Ernest Joachim en geplaatst aan het Raadhuisplein in Oostburg.

Foto Danseresje in brons: Roos Mannaerts

1953: Meej den krommen eerm

1953: Meej den krommen èèrm, binnenplaats van het gemeentehuis te Hilvarenbeek. Het betonnen beeld verbeeldt een Brabantse vrouw, herkenbaar aan haar Brabantse muts. Op haar schoot staat een mand met daarin de geschenken voor de kraamvrouw, een oud Brabants gebruik.

Na vandalisme is het beeld onherstelbaar beschadigd. Charles Vergouwen heeft samen met dochter Inge Claesen in 2002 een kopie van de sculptuur gemaakt die op dezelfde plek is herplaatst.

Een klein bronzen exemplaar is jarenlang als Lenteprijs aangeboden aan een inwoner van Hilvarenbeek voor zijn/ haar inzet voor de gemeenschap.

1953: Relief geboortehuis

Oscar Jespers ( 1887 – 1970) was een Vlaams-Belgische beeldhouwer die van 1949 tot 1956 doceerde aan de Jan van Eyck Academie te Maastricht. Hij is van grote invloed geweest op het werk van Hans Claesen.

De foto is gemaakt tijdens het eindexamen in 1953 op de Jan van Eyckacademie. Eerste persoon links is Oscar Jespers.

Hierna is het reliëf ingemetseld in de hal van het geboortehuis van Hans Claesen aan de Hoefstraat te Tilburg

Page updated

Google Sites

Report abuse